ORDO

I.

ORDO

a serie differt; quia ille digestio est, quâ suô locô quidque collocatur: haec vero continua quaedam progressio atque contextus continuus. Et quidem Ordinem in deferendis Magistratibus Romani exacte olim observârunt, ab inferiore ad ampliorem progrediendo: cum omnibus in rebus Ordo observandus sit, tum maxime in Magistratu conferendo, maximam ac peculiarem quandam vim illum habere rati. Primum, ut hominis ingenium recte cognoscatur: cum Magistratus; qualis quisque sit. statim indicare soleat. Deinde, ut expoliantur cives negotiis vulgaribus ad arduas res agendas, quoniam pulchrius est parari, quam creari nobilem. Quae causae tanti momenti sunt, ut nihil salubrius Reip. videatur quam institutum hoc in omnibus Civitatibus observare, ut non statim rudes ac nullô gesti officii argumentô, probati, rapiantur ad summum administrandae Reip. gradum et ordinem. E Rep. in Academias transiit ἐυταξίας haec ratio. et literarum Candidati, ab incunabulis carum sensim ad graviores disciplinas ordine praeparantur; unde graduum, praemiorumque notissima iam ab Hebraeis, Graecisque ad Europaeos nostros, propagata discrimina, de quibus alibi. In exercitu, quantum Ordo valeat, Tactici Scriptores, hinc omnino nomen adepti, et experientia docet quottidiana. Ut alia hîc transiliam.

Sed et Ordo pro statu sumitur, l. divus Marc. ff. de Offic. Praes. etc. Vide plura apud Ioh. Calvinum Lexic. Iurid. In Gloss. Graeco Lat. Ordo Βουλευτήριον est Curia, Senatus. Ita capiendus Augustin. in Breviar. Collat. 3. c. 13. Scripsit etiam Secundus et ad se ipsum missos a Curatore et Ordine Centurionem et Beneficiarium, vide ibidem c. 15. et 17. ut et in Cod. Theodosiano non semel. In Ecclesia Roman. unum ex Sacramentis Ordo dicitur, de quo supra aliquid, in voce Ordinatio. In eadem sic vocatur Liber Ecclesiasticus, qui vulgo quoque Ordo Romanus, editus cum Scriptoribus de Ritibus Ecclesiasticis, cuius mentio est in l. 7. Capit. Caroli Magni c. 143. Eum intelligit Petrus Diaconus Chron. Casin. l. 4. c. 57. Moxque super eum orationem, sicut in Ordine continetur, Lavicanus Episcopus dedit. Apud cosdem Ordo nude, pro Ordine religiosos. Arnoldus Lubecensis l. 4. c. 13. Quid ergo damno, reprehendo? Ordinem? non Ordinem, sed Ordinis superfluitates, quae ex illo tempore coeperunt, ex quo facta est mutatio Ordinis. Adde quae de voce Ordo annotavit, Iohannes Seldenus in Eutychii Origines p. 27. et seqq. 1. edit. Hinc Homo Ordinis, pro Religiosos, Cur. General. Catalaniae A. C. 1291. Aliquem Ricam hominem, Militem, Clericum, Hominem Ordinis, et civem etc. Etiam Regula ipsa vel observatio Monachica sic appellatur, apud Eadmerum l. de Similitudin. S. Anselmi c. 7. Haec et his similia novitius dicit, dum Ordo inprimis illi videtur gravis. Et c. 29. Ipsi iam probati sunt in omni humilitate et oboedientia et patientia et observatione omnium quae Ordo exposcit. Sic Charta Stephani Episcopi Noviomensis A. C. 1215. Et annô elapsô, in conspectu universitatis fratrum, Ordo domus ei exponatur etc. Unde regula primaria Canonicorum Regularium S. Victoris Parisiensis, Liber Ordinis S. Victoris inscribitur, apud Car. du Fresne Glossar. e quo Ordines quosdam Eccles. Roman. hîc subicimus. ORDINES QUIDAM RELIGIOSI ECCLESIAE ROMANAE. Ordo Albus. Canonicorum Regularium Ordinis S. Augustini, memoratur Iac. a Vitriaco Histor. Occident. c. 13. Cum a priscis temporibus in partibus Occidentis duae tantum fuissent Regularium diversitates, Monachi scil. nigri. S. Benedicti regulam profitentes: et Canonici albi, secundum regulam B. Augustini viventes etc. Item Orderico Vitali l. 8. p. 711. In saltibus et campestribus passim construuntur Coenobia, novisque ritibus variisque scematibus trabeata peragrant Orbem cucullatorum examina Albedine praecipue in habitu suo utuntur, quâ singulares ab aliis notabilesque videantur. Nigredo in plerisque locis sanctae Scripturae humilitatem designat, quem idcirco Religiosorum fervor colorem hactenus gestat. Nunc autem nigredinem, quâ prisci Patres tam regulares Clerici in cappis, quam Monachi in cucullis, ob humilitatis specimen usi sunt, moderni tamquam ob maioris iustotiae ostentationem abiciunt: inusitatâ quoque pannorum sectione suorum ab aliis discrepare appetunt etc. Ordo Asinorum, vide supra in Asinus. Ordo Fidei, seu Militia Ordinis Fidei Iesu Christi, Ordo fuit militaris institutus, contra Albigenses, cuius quidam Savaritus Pauperem se Magistrum inscribit, in literis A. C. 1220. Ordo Griseus, Monachorum est, qui coloris grisei seu pseudolactini vestibus induebantur: quô nomine Cistercienses Monachi indigitantur, qui nigrum habitum primi in griseum commutârunt, ut auctor est Iacobus Vitriacensis in Hist. Occid. c. 14. Vide eundem c. praec. ubi postquam dixisset, priscis temporibus non nisi Albos Nigrosque fuisse, pergit: Postquam peccatis exigentibus primo modica negligentes paululum cadere coeperunt, tandem ad tantam dissolutionem plures Regularium Conventus devenerunt, quod viri timorati et prudentes, su alio habitu et aliis institutis Domino militaturi, ab ipsis recesserunt. Sed et Tironenses Monachos in Carnutibus, a consortio nigrorum Monachorum, mutatô habitu in griseum recessisse, scribit idem Vitriacensis. Vide quoque Michaelem Scotum Mensae Philos. l. 5. c. 39. Ordo Niger. Nigri Monachi, Benedictini in Occidente passim dicti, apud Matthaeum Paris. p. 321. 514. Nigri Monachi sub Norma S. Benedicti famulantes, et alibi. Quid color hic indigitet, diximus paulo supra ex Vitriacensi. De illis Poeta infimi aevi MS. apud Car. du Fresne,

Sunt tria Nigrorum quae vastant res Monachorum,

Renes et venter et pocula sumpta frequenter.

Veteres porro Monachos μέλαιναν ἐςθῆτα induisse, auctor est Eunapius in Aedesio, p. 78. etc.

II.

ORDO

in compositione capillorum, idem quod statio, gradus, fluctus. Unde crines in ordine ponere, Ovid. l. 1. Amor. El. 11. v. 1. ordine orines digerere, Martial. l. 3. Epigr. 63. v. 3.

Ille etiam flexos qui digerit ordine crines.

Comae enim annulatim crispatae, non solebant confusae ac turbatae et indiscriminatim temereque implexae haberi, sed per gradus quosdam positae et ordine digestae, ita ut una quaeque annulorum series stationem quasi suam servaret et gradatim alveolatimque alia super aliam scanderet. Ε῞δραν Euripides dixit, vide supra pasim.